'seasons in the sun'

-

Ảnh minh họa: Bức tranh “The Death of Casagemas” của Picasso. Carles Casagemas là một người bạn của Picasso, người muốn quay trở lại Paris để trừng phạt cô người yêu lăng nhăng nhưng không thành nên đã quay súng vào đầu mình tự sát. Sự việc này đã ảnh hưởng khá nhiều tới Picasso. Casagemas xuất hiện trong hai bức “chân dung chết”, hai bức đám tang (Mourners và Evocation) và một trong tác phẩm Đời sống (La Vie).

Bạn đang xem: 'seasons in the sun'

Có lẽ nhiều người quen thuộc bầu không khí ấm áp pha chút bi thương với giọng ca nhóm Westlife. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, nó lại bắt đầu từ một câu chuyện đen tối đầy tính châm biếm. Một người đàn ông hấp hối hát lời tạm biệt với thế giới - bạn bè, mục sư, vợ gã. Nhưng khi gã hát, gã cũng nói thẳng ra là gã biết nàng có tìm đến bờ vai của những người đàn ông khác.Và cảm ơn họ đã chăm sóc tử tế cho cô vợ. Chẳng rõ gã vì sao gần đất xa trời. Có lẽ vì gã thấy mất niềm tin vào cuộc sống mà tự tử. Trong cái giây phút ấy, gã vẫn khát khao ôm lấy những người gã yêu thương, dù rằng họ đối xử với gã chẳng tử tế gì. Gã muốn cho họ biết, gã tha thứ cho họ trước khi gõ cổng Thiên đàng. Hoặc là gã chỉ cố tỏ vẻ như thế để chứng minh mình cao thượng lắm, như người hùng vậy. Nhưng bài hát truyền lại đến hôm nay không đi theo đúng chiều hướng đó.

Trong thực tế, bài hát đã được chỉnh sửa qua nhiều năm, khi những người khác cover. Nó mất dần ý nghĩa ban đầu khi chuyển thể ngôn ngữ, bao gồm cả phần nhạc. Khi nó đạt được No.1 ở Mỹ và trên toàn thế giới hơn một thập kỷ sau khi ra đời, nó trở nên mềm mại hơn rất nhiều - một bài hát buồn thênh thang. Vụ ngoại tình đã bị xóa sổ. Có lẽ cả những ý nghĩa khác nữa. Chỉ còn giữ lại cái chết. Bài hát không còn châm biếm nữa, thế nên nó cũng gây ra nụ cười cay đắng, chỉ còn lại nỗi buồn.

*

Nhạc sĩ nổi tiếng Jacques Brel có lẽ đã viết Le Moribond một phần từ chính trải nghiệm của mình. Theo người yêu cũ của ông, Brel là một người có dục vọng chiếm hữu mạnh và cực kỳ ghen tuông. Trong bản phác thảo bài hát có nhắc đến tên Therese được cho là tên vợ của Brel khi ấy. Tuy nhiên, liệu có vụ ngoại tình nào thực sự không? Rất khó nói, bởi Brel cũng thường xuyên đùa giỡn về chuyện này, rằng một người bạn ông đang cố tán tỉnh vợ ông. Nhưng người ta không thể tìm thấy những cái tên trong ca khúc là ai, trừ một người tên Emile lại là bạn qua thư và hai bên chưa từng gặp mặt trực tiếp.

Trước khi chúng ta biết đến Seasons In The Sun (Những mùa nắng vàng) dưới cái tên… Seasons In The Sun, nó có tên là Le Moribond, một bài hát trăn trối đầy tính mỉa mai cay đắng ra đời năm 1961, với lời và nhạc của Jacques Brel - nhạc sĩ nổi tiếng với những bài hát nhiều tầng nhiều lớp. Brel viết nó trong bầu không khí có cả sự ấm áp lẫn nỗi tuyệt vọng và cơn giận dữ, và đặt tất cả vào trong bài hát một cách nhuần nhuyễn với các hát khácrất Pháp.

Xem thêm: Tăng Độ Sáng Ảnh Trong Photoshop Cực Đơn Giản, Cách Chỉnh Sáng Tối Trong Photoshop

Tôi muốn mọi người cười vang, tôi muốn mọi người nhảy nhót

Tôi muốn mọi người vui như chưa từng vui đến thế

Tôi muốn mọi người hồ hởi, tôi muốn mọi người ăn mừng

Khi các vị đặt tôi xuống cái lỗ tối đen…

Năm 1964, Kingston Trio, từng đạt No.1 với phiên bản folk ca khúc Tom Dooley, đã cover lại. Nhà thơ Rod McKuen đã chuyển thể phần lời của Brel sang tiếng Anh, giữ nguyên câu chuyện gốc như vụ ngoại tình của bà vợ. Phiên bản của Kingston Trio có phần mạnh mẽ và ồn ào hơn, nhưng xen kẽ hợp lý với những đoạn ngọt ngào du dương. Phần điệp khúc được viết mới - We had joy, we had fun, we had seasons in the sun – ngay lập tứcLe Moribondhấp dẫn người nghe.

Le Moribond của Jacques Brel


Terry Jacks, lớn lên ở Edmonton và Vancouver, bắt đầu hành trình âm nhạc của mình khi làm thành viên của Chessmen. Thứ âm nhạc của Chessmen thô ráp và gây sởn gai ốc. Một đêm nọ, khi Chessmen biểu diễn trong một chương trình TV của Canada, Jacks đã gặp gỡ nữ ca sĩ Susan Pesklevits. Họ nhanh chóng rơi vào lưới tình và trở thành bộ đôi nhạc folk-rock Poppy Family, từng gây tiếng vang với ca khúc Which Way You Goin’ Billy? (1969). Họ kết hôn nhưng lại ly hôn vào năm 1973. Beach Boys đã đề nghị Jacks sản xuất một ca khúc cho họ. Khi ấy, một người bạn của Jacks mới chết vì bệnh bạch cầu, anh nhớ đến Seasons In The Sun phiên bản của Kingston Trio và đề nghị họ cover lại. Hai bên cùng thực hiện bài hát này, nhưng Beach Boys lại rơi vào tình trạng lộn xộn. Brian Wilson, thành viên ban nhạc, là một thiên tài rắc rối. Anh ta cầu toàn và cứ làm đi làm lại ca khúc cho đến khi mình hài lòng mới thôi. Điều đó khiến các thành viên khác mệt mỏi và phản đối. Wilson tiếp tục làm việc với Jacks, rồi đến chính Jacks cũng mệt mỏi nên quyết định tự thu âm ca khúc.

Khi thu âm phiên bản của mình, Jacks đã viết lại ca khúc, bỏ hết phần người vợ lừa dối và thay bằng những tuyên bố tình yêu đơn giản hơn nhiều:

Tạm biệt Michelle, người yêu bé nhỏ của tôi

Em đã đứng bên một gã như tôi, đưa tôi xuyên qua bóng đêm đến với nắng vàng…

Vậy là phần lời của Seasons In The Sun đã bị đổi hai lần, trở thành bài hát thuần túy là đau lòng, về cảm xúc của người sắp chết và gửi mong muốn đến người thân hãy tiếp tục sống:

Tạm biệt bạn tôi, đừng quá đau thương

Bầu trời vẫn trong xanh, đàn chim vẫn ca hát…

Trong thời đại mà nước Mỹ quay cuồng với những cuộc chiến vônghĩa, nhiều người đã mất người thân, lời bài hátđơn giản nhưng thấm tận tâm can.

Seasons In The Sun của Terry Jacks


Vấn đề thực sự của Seasons In The Sun không phải là việc viết lại lời, mà là chính Jacks. Anh đã cố gắng hoàn thiện phiên bản của Beach Boys và thực sự có thêm giá trị cho nó. Nhưng khi chỉ là ca sĩ đơn, Terry Jacks không thể thay thế cả 5 thanh viên Beach Boys. Giọng anh mỏng, có chút rung và không đủ ấm nên không thể truyền tải hết ý nghĩa bài hát đầy cảm xúc như thế này. Với chất giọng ấy, Seasons In The Sun của anh không giống lời chia tay sâu sắc của một người đứng bên bờ cõi chết. Nó giống… tiếng rên hơn. Nếu không phải nó xuất hiện đúng lúc với phần lời đã được chỉnh sửa phù hợp, có lẽ nó đã chết chìm trong nền âm nhạc chứ không phải đạt No.1 trên Billboard Hot 100 như lịch sử đã ghi nhận.

Có lẽ ngày nay, nhiều người quen thuộc với phiên bản Seasons In The Sun của Westlife hơn:


Sau đó, Jacks còn tạo thêm vài hit nhỏ, nhưng hầu như “tinh túy” của anh mãi neo lại thập niên 70 ấy. Rồi anh gác lại sự nghiệp đàn hát mà trở thành một nhà hoạt động vì môi trường. Jacksgiành được giải thưởng cho hoạt động của mình, dĩ nhiên xứng đáng hơn nhiều sự nghiệp âm nhạc của anh. Thế nên, dù phiên bản Seasons In The Sun của anh thật khó để khen tặng, nhưng Jacks xứng đáng được ca ngợi vì đã cố gắng tặng cho chúng ta “những mùa nắng vàng”.